Κρητική διατροφή

ΚΡΗΤΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Δημοσιεύοντας το προηγούμενο ποστ, που με έκανε να γελάσω αλλά και να σκεφτώ, θυμήθηκα ένα αρθράκι που είχα βάλει πριν ένα χρόνο και σε ένα φόρουμ που συμμετείχα τότε και που δεν υπάρχει πια. Το ξαναβάζω στο διαδίκτυο λοιπόν, καθώς είναι χρήσιμο να σκεφτούμε λίγο τη διατροφή μας και τα λάθη μας! Ειδικά εμείς οι Κρητικοί, με την διατροφή - πρότυπο πριν λίγα χρόνια, είναι κρίμα να έχουμε πλέον ξεχάσει τις καλές μας διατροφικές συνήθειες και να έχουμε τόσο αυξημένα ποσοστά παχυσαρκίας και καρδιοπαθειών.

Διαβάστε και προβληματιστείτε!

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΔΙΑΙΤΑ

Στη διεθνή επιστημονική κοινότητα γίνεται όλο και περισσότερη συζήτηση στην αναζήτηση της ιδανικής δίαιτας για την προαγωγή της υγείας. Μέσα από αυτές τις αναζητήσεις ολοένα και περισσότερο γίνεται λόγος για την περίφημη Μεσογειακή Δίαιτα και την υπεροχή της σε σχέση με άλλες γαστρονομικές παραδόσεις.

Το 1994 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η Σχολή Δημόσιας Υγείας του Harvard, και ο Οργανισμός Υγείας Oldways παρουσίασαν την λεγόμενη Πυραμίδα της Μεσογειακής Δίαιτας αποδεικνύοντας επιστημονικά ότι η διατροφή των λαών της Μεσογείου, πλούσια σε λαχανικά, όσπρια, φρούτα, δημητριακά και με βασική πηγή λίπους το ελαιόλαδο, συντελεί στη διατήρηση της καλής υγείας και τη μακροζωία.

Τυπικό παράδειγμα της μεσογειακής δίαιτας και πρότυπο αποτελεί η Κρητική διατροφή.

Οι διαιτητικές συνήθειες των Κρητικών προέρχονται από την αρχαιότητα και είναι υπεύθυνες για το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής στον κόσμο και για έναν από τους χαμηλότερους ρυθμούς καρδιακών και αγγειακών παθήσεων οπουδήποτε. Πολύ γρήγορα φάνηκε πως πρόκειται για μια ιστορία που χάνεται στα βάθη του χρόνου. Δεν είναι δηλαδή αποτέλεσμα της μελέτης κάποιων επιστημόνων, αλλά ένα βιολογικό πείραμα που διαρκεί μερικές χιλιάδες χρόνια!

Επιστημονικές έρευνες επιβεβαίωσαν την αξία του διατροφικού τους προτύπου και τώρα πλέον όλοι οι επιστήμονες το επικροτούν και το συνιστούν ως βάση της σωστής διατροφής.

Μελέτη Γάλλου ερευνητή του Δρ. S. Remand, έδειξε ότι η κρητική δίαιτα (ελαιόλαδο, όσπρια, φρούτα, λαχανικά, λίγο κρέας και περισσότερο ψάρι) μειώνει κατά 76% το ποσοστό εμφραγμάτων και μάλιστα χωρίς φάρμακα, σε καρδιοπαθείς που έχουν ήδη υποστεί ένα πρώτο έμφραγμα ενώ μειώνεται κατά 70% ο κίνδυνος του θανάτου.

Σε συγκριτική μελέτη της κατάστασης της υγείας κατοίκων διάφορων ανεπτυγμένων χωρών, που ξεκίνησε το 1960 από τις επιστημονικές κοινότητες και τις αρχές δημόσιας υγείας 7 ανεπτυγμένων χωρών, συμπεριλαμβανόμενων των ΗΠΑ, 700 Κρητικοί αγρότες υπέστησαν μακροχρόνια παρατήρηση. Μέχρι σήμερα, η ομάδα αυτή είχε τον χαμηλότερο ρυθμό θανάτων που προκλήθηκαν από καρδιακές προσβολές και καρκίνο.

Η μελέτη έδειξε ακόμη ότι οι Κρητικοί είναι ο μακροβιότερος πληθυσμός στον κόσμο: όταν, το 1991, 31 χρόνια μετά την έναρξη της μελέτης, το Τμήμα Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Κρήτης έκανε ιατρικές εξετάσεις στην ομάδα αυτή, περίπου το 50% της ομάδος του 1960 ήταν ακόμη ζωντανοί, ενώ μεταξύ των συμμετεχόντων από τις άλλες 6 χώρες δεν υπήρχε ούτε ένας ζωντανός, συμπεριλαμβανόμενων και των συμμετεχόντων από την υπόλοιπη Ελλάδα. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η αιτία αυτής της εκπληκτικής υγείας είναι η διατροφή.

Για τους κρητικούς το μυστικό της καλής υγείας και της μακροζωίας είναι απλό, πολύ απλό. Τρώνε ότι παράγει η πλούσια γη τους! Πολλά φρούτα, λαχανικά, χόρτα, κηπευτικά, όσπρια, τυριά και ψωμί. Αρωματίζουν τη γεύση με θαυμάσια αρωματικά φυτά, παρασκευάζουν γλυκίσματα με φυσικές γλυκαντικές ύλες, μέλι και πετιμέζι, και συνοδεύουν το γεύμα τους με εξαιρετικό κρητικό κρασί και εξαιρετικά νόστιμο ψωμί, που παραδοσιακά είναι ζυμωτό. Κρέας δεν τρώνε συχνά, ή δεν έτρωγαν μέχρι και πριν από μερικές δεκαετίες. Το κρέας ήταν πάντα συνδεδεμένο στην Κρήτη με τελετές θρησκευτικού περιεχομένου. Στα νεώτερα χρόνια έτρωγαν κρέας μόνο λίγες φορές το χρόνο, στις μεγάλες γιορτές, ή, αν είχαν τα μέσα, κάθε Κυριακή. Η ευρηματικότητα των ανθρώπων αξιοποίησε στο έπακρο τη δυνατότητα συνδυασμών και σήμερα υπάρχει ένα ατέλειωτο πλήθος συνταγών που δίνουν εξαιρετικά εδέσματα.

Άλλο χαρακτηριστικό του κρητικού τραπεζιού είναι η ποικιλία των πιάτων, όπου κανένα δεν μονοπωλεί τη γεύση αλλά όλα μαζί συνθέτουν ένα εύγευστο σύνολο.

Ο επισκέπτης στην Κρήτη πρέπει απαραίτητα να δοκιμάσει την τοπική κουζίνα. Θα ανακαλύψετε ότι είναι ελαφριά, νοστιμότατη και πολύ πιό ενδιαφέρουσα και ακόμη και συναρπαστική από την κλασσική Ελληνική κουζίνα.

Γεύσεις ορεκτικών και φαγητών όπως είναι ο ντάκος, το τυρί με μέλι, οι σφακιανές πίτες, τα καλιτσουνάκια με χόρτο ή μυζήθρα, οι χοχλιοί μπουρμπουριστοί (ή γιαχνί με κολοκυθάκια και σκόρδο), η στάκα, τα ντολμαδάκια, το κουνέλι στιφάδο, το μπουρέκι, το σφακιανό γιαχνί, το σφουγκάτο (κολοκυθάκια με αυγά), το γιουβέτσι, οι διάφορες κρεατόπιττες, το αρνί με αγκινάρες, το κοτόπουλο με μπάμιες και πολλά άλλα θα μείνουν ανεξίτηλες στη μνήμη σας.

Το Ελαιόλαδο

Το σημαντικότερο όμως διατροφικό στοιχείο είναι το λάδι, το οποίο για τους Κρητικούς όπως και για όλους τους λαούς της Μεσογείου, αποτελεί τη βασική πηγή λίπους.

Το λάδι αποτελεί τη βάση της κρητικής και ελληνικής διατροφής, και χρησιμοποιείται στα περισσότερα πιάτα εκτοπίζοντας το βούτυρο ή άλλα είδη λαδιού που χρησιμοποιούνται σε άλλες περιοχές του κόσμου. Η θρεπτική αξία του λαδιού είναι τεράστια καθώς αποτελεί το πιο ισχυρό αντιοξειδωτικό της φύσης, προστατεύοντας δηλαδή τον οργανισμό από την οξείδωση και την ανάπτυξη των ελεύθερων ριζών που προκαλούν σοβαρές παθήσεις.
Η Κρήτη με το μεσογειακό της κλίμα και τη καλή σύσταση του εδάφους της επιτρέπει στο ελαιόδενδρο όχι μόνο να ευδοκιμεί παντού, τόσο σε πεδινές όσο και σε ορεινές περιοχές, αλλά και να αποδίδει στο λάδι την καλύτερη δυνατή ποιότητά του, με χαμηλή οξύτητα και υπέροχο άρωμα. Το γεγονός ότι οι Κρητικοί ζουν περισσότερο και έχουν τους χαμηλότερους δείκτες στην εμφάνιση ασθενειών φαίνεται να συνδέεται άμεσα με το ότι είναι οι μεγαλύτεροι καταναλωτές λαδιού παγκοσμίως.

Ακόμη και κάτω από το βάρος των απαιτήσεων της σύγχρονης ζωής, οι παραδοσιακές Κρητικές διατροφικές συνήθειες μπορούν να υιοθετηθούν από οποιονδήποτε. Γι' αυτούς που επιθυμούν να υιοθετήσουν πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες, με αποδεδειγμένα αποτελέσματα όσον αφορά στην μακροζωία και στην αποφυγή σοβαρών ασθενειών,

Οι 15 κύριοι κανόνες της Κρητικής δίαιτας είναι οι εξής:

1. Χρησιμοποιείτε μόνο τοπικά και εποχικά υλικά τα οποία έχουν υποστεί ένα ελάχιστο επεξεργασίας.
2. Το μόνο λίπος που θα τρώτε είναι το ελαιόλαδο.
3. Προσπαθήστε να τρώτε χόρτα και άλλες πρασινάδες, ωμές ή μαγειρεμένες.
4. Τρώτε όσπρια, όπως φασόλια, φακές και φάβα, όπως κάνουν οι Κρητικοί στην διάρκεια περιόδων νηστείας , για την λήψη πρωτεϊνών.
5. Για επιδόρπιο, προτιμήστε φρούτα.
6. Οι κύριες πηγές κρέατος πρέπει να είναι κοτόπουλο ελεύθερης βοσκής και κατσίκι ή αρνί όλο τον χρόνο, και χοιρινό τον χειμώνα.
7. Προσπαθήστε να τρώτε κρέατα ελεύθερης βοσκής.
8. Επίσης, τρώτε ψάρια και θαλασσινά.
9. Μην χρησιμοποιείτε πολλά μπαχαρικά.
10. Το ψωμί που τρώτε πρέπει να περιέχει τουλάχιστον δύο ειδών αλεύρι: από σιτάρι και βρώμη ή κριθάρι ή σίκαλη.
11. Μην χρησιμοποιείτε ζάχαρη: αντικαταστήστε την με μέλι.
12. Τα γαλακτομικά έχουν κεντρική θέση στην Κρητική δίαιτα. Τρώτε γιαούρτι. Μην τρώτε βιομηχανικά επεξεργασμένο τυρί.
13. Οι Κρήτες τρώνε περισσότερα σαλιγκάρια, σαν πηγή πρωτείνης, από οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου.
14. Τα βότανα χρησιμοποιούνται σαν ρόφημα, όχι σαν αρωματικά για τα φαγητά.
    
15. Πίνετε 1 ποτήρι κόκκινο κρασί με κάθε γεύμα. Ανοίγει τις αρτηρίες και κάνει το φαγητό πιο νόστιμο.

Εύκολοι κανόνες, για μια πιο υγιεινή ζωή. Ας τους δοκιμάσουμε!