"Στην Απέξω"

Το τηλέφωνο χτύπησε μανιασμένα στις 5 το πρωί.
Με την καρδιά μου να χτυπά ξέφρενα τρομαγμένη, απάντησα.
Ήταν η μαμά: "Η γιαγιά μπήκε στην εντατική. Πολυοργανική ανεπάρκεια είπαν, δεν κατάλαβα καλά, αλλά είναι σοβαρά. Πάρε το θείο Γιάννη και την αδερφή σου και ελάτε όσο πιο γρήγορα μπορείτε! Τη θεία Όλγα την πήρα ήδη. Έρχεται με το πρώτο αεροπλάνο! "
Αγουροξυπνημένη και σε σύγχιση πήρα τα τηλεφωνήματα που έπρεπε και ετοιμάστηκα στα γρήγορα. Μα καλά, πως έγινε; Η γιαγιάκα είχε μόνο μια πνευμονία και την πρόσεχε η μαμά στο νοσοκομείο, τι άλλαξε από χθες το βράδυ;

Στο νοσοκομείο βρέθηκα και με τους υπόλοιπους. Η μαμά άυπνη, κουρασμένη και στενοχωρημένη, μου φάνηκε να έχει γεράσει 10 χρόνια, αλλά παραδόξως δυνατή, μας οργάνωσε:
"Εσύ στην κλινική να μαζέψεις τα πράγματα, η Μαρίνα στο κυλικείο για καφέδες, Γιάννη μείνε εδώ, σε λίγο θα μας φωνάξουν οι γιατροί να μας ενημερώσουν."
Η ώρα περνάει και δεν μας φωνάζουν. Άνθρωποι ντυμένοι στα λευκά, στα πράσινα, στα γαλάζια περνούν βιαστικά από μπροστά μας, αλλά κανείς δεν μας δίνει σημασία.
Τολμώ να ρωτήσω έναν κύριο με πράσινα: "Δεν ξέρω κοπελιά, είμαι μεταφορέας του χειρουργείου."Είπε κάπως συγχισμένος. Που να το ξέρω; Το γράφει στο κούτελο;

Μετά από αρκετή, σπαστική αναμονή βγαίνει κάποια γιατρός, μας βάζει σε ένα γραφείο και μας ανακοινώνει τα δυσάρεστα: Η γιαγιάκα μου είναι πολύ άσχημα, είναι θέμα ωρών, πολύ λίγες ελπίδες για ανάκαμψη, να μην απομακρυνθούμε, να αφήσουμε τηλέφωνα...
Ο θείος κάνει μια χαζή ερώτηση, η γιατρός δε θυμώνει αλλά με ψυχρό τρόπο του κόβει τις ελπίδες. Άραγε πως νιώθει όταν ανακοινώνει στους συγγενείς ότι ο άνθρωπός τους πεθαίνει;
Φαίνεται απόμακρη και επαγγελματίας αλλά τα μάτια της δείχνουν συμπόνια.
Η μαμά και ο θείος μπήκαν να την δουν λίγο, μόνο για ένα λεπτό, λόγω του ακατάλληλου της ώρας. Βγήκαν δακρυσμένοι. Τη χάνουμε, είπαν.
Μένουν στο νοσοκομείο κι εμείς οι υπόλοιποι ξεκινάμε καθυστερημένοι για τις δουλειές μας. Θα μας ειδοποιήσουν αν συμβεί κάτι, αλλιώς θα έρθουμε το απόγευμα, 6 και μισή, επισκεπτήριο κι ενημέρωση, μισή ώρα μόνο!
Η μέρα περνάει χωρίς νέα από την εντατική, μιλάω με τη μαμά συχνά, είναι καθισμένη σε μια καρέκλα στο σαλονάκι, με άλλους συγγενείς, ήπιε 3 καφέδες, έφαγε κι ένα σάντουιτς, καλά είναι λέει, δεν την πιστεύω.
6 η ώρα είμαστε πάλι εκεί, όλοι μαζεμένοι. "Νωρίς ήρθατε", λέει μια κυρία. "Συνήθως μας βάζουν μετά τις 7!"
"Ναι, αλλά μας είπαν 6:30", λέω εγώ.
"Ναι, αλλά όλο και κάτι έχουν να κάνουν και καθυστερούν. Εισαγωγές, ακτινογραφίες, χειρουργεία, όλα την ώρα του επισκεπτηρίου συμβαίνουν! Εμάς, που ξεροσταλιάζουμε απέξω δε μας σκέφτονται; 20 μέρες έχω τον άντρα μου μέσα με αναπνευστικό!"
"Εγώ νομίζω ότι το κάνουν επίτηδες" είπε ένας κύριος. "Είναι σαδιστές!"
Η συζήτηση άναψε για τα καλά. Άλλοι υποστήριζαν και άλλοι κατηγορούσαν το προσωπικό της εντατικής.
"Τρέχουν όλη μέρα. Κάνουν ό,τι μπορούν για να σώσουν τους αγαπημένους μας. Είναι πολύ λίγοι. Χαμογελούν και λένε ένα καλό λόγο όταν μπορούν. Κουράζονται. Νοιάζονται...", έλεγαν οι μεν.
"Είναι όλη τη μέρα στα τηλέφωνα και για διάλειμμα. Δεν νοιάζονται. Γελούν με τον πόνο μας. Μας ειρωνεύονται και είναι αγενείς. Αγνοούν τις ανάγκες και τις επιθυμίες των ασθενών...", υποστήριζαν οι δε.
Εγώ δεν έχω άποψη, αλλά τείνω προς την πλευρά των υποστηρικτών. Οι άλλοι μου φάνηκαν υπερβολικοί και εμπαθείς. Ίσως η κούραση και η στενοχώρια να τους οδήγησε εκεί.
Με αυτά και μ' αυτά πέρασε η ώρα και 6:40 ("πώς το πάθανε;" μουρμούρισε ο γκρινιάρης) ήρθε μια κυρία και μας έβαλε στο χώρο της εντατικής.
"Βάλτε την ποδιά που γράφει τ' όνομα του ασθενή σας, αυτά εδώ τα ποδονάρια στα παπούτσια σας, ένας - ένας παρακαλώ και πλύντε τα χέρια σας μόλις μπείτε και όταν βγαίνετε. Μην καθυστερείτε, να μπουν όλοι."

Ήρθε και η σειρά μου. Ζαλάδα μου ήρθε! Ο χώρος είναι μεγάλος, πολύβουος, με τη μυρωδιά των φαρμάκων και του αίματος, με τη μυρωδιά του θανάτου. Άνθρωποι καλωδιωμένοι, με χιλιάδες σωληνάκια να χώνονται στο σώμα τους, φωτάκια που αναβοσβήνουν και μόνη ένδειξη ζωής το "μπιπ-μπιπ" από το μόνιτορ. Παρόλα αυτά κάποιες νοσηλεύτριες (?) [Συνεχίζω να μην ξεχωρίζω ειδικότητες, όλοι τα ίδια γαλάζια φοράνε] τρώνε πατατάκια στο γκισέ, μια διαβάζει περιοδικό και κάποιοι κινούνται με άνεση στο χώρο. Αδιαφορία ή διακριτικότητα κι ευκαιρία για ένα μικρό διάλειμμα; Νομίζω ότι κάποιος μπορεί να επιλέξει να το ερμηνεύσει όπως νομίζει.
Η γιαγιάκα μου ανώριστη, πήγα να της μιλήσω, "δε σας ακούει μάλλον" μου είπαν "αλλά πιάστε της το χέρι, πείτε ότι είστε εδώ, ίσως σας νιώσει."
Δεν έμεινα πάνω από 5 λεπτά, δεν είχε νόημα, αυτή που ήταν ξαπλωμένη εκεί ήταν μια άγνωστη, δεν έμοιαζε πια με τη λατρεμένη, όλο ζωή γυναίκα που με μεγάλωσε, τουλάχιστον δεν φαινόταν να υποφέρει. Ευχήθηκα να τελειώσει σύντομα το μαρτύριό της. Δεν έχει πια σημασία η παρουσία μου εδώ.

Μα, πως δουλεύουν σε τέτοιους χώρους; Είναι άγιοι, ήρωες ή ψυχροί και αδιάφοροι επαγγελματίες;
...

Η ιστορία αυτή είναι φανταστική. Προσπάθησα λίγο να μπω στην ψυχολογία των συγγενών που έχουν τους δικούς τους στην εντατική και να καταλάβω πως μας βλέπουν. Δεν ξέρω αν τα κατάφερα. Αν έχετε προσωπική άποψη, που ελπίζω όχι, θα ήθελα να την ακούσω.